جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی (فارسی - انگلیسی)
Journal of Islamic Art and Culture (En - Fa)

:: مقاله مرتبط با : دوره اول-شماره پنجم-پاییز1401

The originator, the creator of the Nastaliq script and the streamer of the visual culture of the wisdom of Iranian Islamic art




نویسندگان :
مهران فرجی1،
دانشکده حکمرانی اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان، ایران(مسئول)1
تعداد صفحات : 11
چکیده :

واضع، خالق، مبدع و القابی از این دست، در ناخودآگاه هر انسانی یادآور ذات اقدس ایزدی و فطرت پاک الهی است. در این میان، و در گذر ایام و اعصار، انسان هایی آمده اند که با اندیشیدن و خلق یک ایده ، به اصل و ماهیت آسمانی خالق یکتا ، جلوه ای زمینی و ملموس بخشیده اند. دین مبین اسلام نیز برای هنرمندان خوشنویس ، این بستر را فراهم نمود تا به تدبر در صور ظاهری انواع خطوط پرداخته و در جهت مجسم و مصور ساختن کلام الهی بخت آزمایی نمایند. خط نستعلیق نیز به عنوان زیباترین خطوط اسلامی که ملقب به عروس خطوط اسلامی است ، گویا در پی سال ها تحول و تطور، سعی در نشان دادن آن جلوه های زیبای الهی و همچنین سایر مضامین والای انسانی دارد؛ این پژوهش تلاش دارد تا با پرداختن به این موضوع که آیا ابداع این شیوه از خوشنویسی تا چه میزان بر معرفی و گسترش هنر ایرانی و اسلامی موثر بوده است ؟ به پاسخی روشن در نقش تبیین گری خط نستعلیق در فرهنگ و حکما هنر اسلامی بپردازد. در تحقیق پیش رو که به روش توصیفی – تحلیلی و انجام مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به صورت ترکیبی انجام شده است، با مشاهدات صورت گرفته از تصاویر اسناد مکتوب موجود و استناد به برخی نظریه های مورخان و صاحب نظران حوزه هنرهای اسلامی و همچنین مرور احوالات و زندگی میرعلی تبریزی به عنوان مبدع خط نستعلیق ، به بدیع بودن دستاورد میرعلی در قاعده مند کردن خط نستعلیق پرداخته شده است . همچنین با توجه به اینکه این خط در طول سالیان طولانی ، تاثیر شگرفی بر زیبایی شناسی هنرهای اسلامی داشته است به عنوان یک جریان سازی فرهنگی در حکمت و هنر اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد.



چکیده انگلیسی :

Author, creator, creator, and titles like this remind every human being of the holy essence of God and the pure nature of God. In the meantime, and in the passing of days and ages, there have been people who, by thinking and creating an idea, have given an earthly and concrete manifestation to the heavenly nature of the unique creator. The religion of Islam also provided this platform for calligraphers to think about the appearance of all kinds of lines and try their luck to embody and illustrate the divine word. As the most beautiful Islamic calligraphy, which is nicknamed the bride of Islamic calligraphy, it seems that after years of transformation and development, it tries to show those beautiful divine manifestations as well as other noble human themes. This research tries to address the issue of whether the invention of this method of calligraphy has been effective in the introduction and expansion of Iranian and Islamic art. To give a clear answer on the role of explaining the Nastaliq calligraphy in Islamic culture and art. In the upcoming research, which has been carried out by a descriptive-analytical method and conducting library and documentary studies in a combined manner, with observations made from the images of existing written documents and referring to some theories of historians and experts in the field of Islamic arts, as well as reviewing the circumstances. And the life of Mir Ali Tabrizi as the creator of the Nastaliq script, the originality of Mir Ali's achievement in regularizing the Nastaliq script has been discussed. Also, considering that this line has had a tremendous impact on the aesthetics of Islamic arts over the years, it is examined as a cultural flow in Islamic wisdom and art.



موضوع : مقاله علمی پژوهشی - فرهنگ و هنر اسلامی(پژوهش در فرهنگ و هنر، هنر اسلامی، فلسفه هنر
کلمات کلیدی : خوشنویسی، خط نستعلیق، میرعلی تبریزی، واضع الاصل، جریان فرهنگی، حکمت هنر ایرانی اسلامی
کلمات کلیدی انگلیسی: Calligraphy, Nastaliq calligraphy, Mir Ali Tabrizi, Waqt al-Asl, cultural flow, wisdom of Iranian Islamic art
مراجع :
[1] فضائلی، حبیب الله ،”تعلیم خط “، تهران ، چاپ سیزدهم ، انتشارات سروش 1393، شماره صفحه 16. [2] پاکباز ، روئین ، ” دایره المعارف هنر “، تهران ، انتشارات فرهنگ معاصر ، 1395 ، ص725 [3] سلیمانی ، محسن، ” تبیین مبانی نظری خط نستعلیق در فرهنگ اسلامی ایران“ رساله جهت اخذ درجه دکترای تخصصی ، رشته : تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشگاه شاهد 1396 ، صفحه 114 [4] فضائلی، حبیب الله ،”اطلس خط “،تهران ، چاپ اول ، انتشارات سروش 1390، شماره صفحه 7 [5] پوپ، آرتور آپهام ، ”سیری در هنر ایران ( از دوران پیش از تاریخ تا امروز) “،مترجمان نجف دریابندری ... [ودیگران]، تهران انتشارات علمی و فرهنگی 1387، شماره صفحه 1984 [6] بورکهارت،تیتوس ، ترجمه جلال ستاری، ”هنر مقدس “،چاپ چهارم ، تهران انتشارات سروش ، 1389، شماره صفحه 133 [7] پوپ، آرتور آپهام ، ”سیری در هنر ایران ( از دوران پیش از تاریخ تا امروز) “،مترجمان نجف دریابندری ... [ودیگران]، تهران انتشارات علمی و فرهنگی 1387، شماره صفحه 1985 [8] بورکهارت،تیتوس ، ترجمه جلال ستاری، ”هنر مقدس “،چاپ چهارم ، تهران انتشارات سروش ، 1389، شماره صفحه 152 مقالات: 1. شه کلاهی، ف ، قواعد رسم الخط میرعلی تبریزی براساس نسخه خسرو و شیرین نظامی ، ماهنامه باغ نظر، 15( 61) 76-65 /تیر 1397
تعداد بازدید از مقاله : 247
تعداد دانلود فایل : 141

تصویر جلد


سایر شماره ها

دوره اول - شماره پنجم (پاییز 1401) دوره اول - شماره چهارم (پاییز 1401) دور چهارم - شماره اول (تابستان 1403) دوره اول - شماره سوم (پاییز 1401) دوره اول - شماره دوم (پاییز 1401) دوره اول - شماره اول (پاییز 1401) دوره دوم - شماره اول (تابستان 1402) دوره سوم - شماره اول (زمستان 1402)

مقالات پر بازدید